Tag: Sexual Health

Categories
Blog Article Featured Sexual Health

Don’t Let Infertility Get in the Way of Parenthood

Don't Let Infertility Get in the Way of Parenthood

Shares
Post Views: 121

Every couple dreams of starting their own family – to be able to bear a child, nurture them and see them grow is one of those unique goals that every couple hopes to achieve someday. However, when this long-awaited dream stumbles upon a barrier in the form of infertility, it can be very frustrating. But hey, don’t lose hope yet, because there is a solution.

Want to know more? We reveal a very effective fertility treatment to make your parenthood dreams a reality.

In-Vitro Fertilisation

In-vitro fertilisation or IVF is a type of Assisted Reproductive Technology (ART). ARTs are clinical methods used to treat infertility, using procedures involving both egg and sperm. 

This week’s blog explores the ART method – ‘In-vitro Fertilisation’ (IVF). With its usual success rates ranging from 35%-55%, it has become a very popular fertility treatment method for couples worldwide and, increasingly, in Sri Lanka too. 

IVF uses a combination of medicines and surgical procedures to aid the fertilisation process between sperm and egg cells. Additionally, after fertilisation occurs, IVF helps the fertilised egg to implant in your uterus. Babies born using IVF (popularly known as test-tube babies) have been healthy and successfully delivered using this method. 

Is IVF the answer for you?

IVF treatment is designed for couples with infertility and genetic problems. Other medical conditions and issues for which IVF can be used are:

  • Fallopian tube damage/blockage
  • Ovulation disorders
  • Endometriosis – When tissue similar to the uterus lining grows outside the uterus
  • Uterine fibroids – Benign tumours in the uterus
  • Impaired sperm production/function – Low sperm mobility and functionality 
  • Low sperm count
  • Unexplained infertility
  • Fertility preservation for cancer treatment – IVF is suited for you if you are about to undergo cancer treatment (chemotherapy/radiation) that could affect your fertility. IVF can help you store your eggs and embryos for later use.

The IVF Process - How does it work?

In-vitro Fertilisation Process

Let’s break down the IVF process. There are  6 main stages.

Stage 1: Suppressing the menstrual cycle

This is the first step of IVF. As you begin your period, hormone tests and an ultrasound scan will be conducted. Afterwards, you will be prescribed birth control pills for 2-4 weeks to suppress ovarian hormones that prevent ovulation (the process of the female body releasing egg cells). This is done to synchronise the eggs to ensure that more eggs will become mature during the second stage. Finally, once birth control pills are stopped, most women get their periods again.

Stage 2: Ovarian stimulation

Synthetic hormones and medications will be used to stimulate your ovaries. This is crucial as IVF requires a woman to develop multiple eggs rather than a single egg (the typical amount a woman produces each month). Multiple eggs are needed to ensure the success of the treatment, as some eggs may not fertilise or develop normally after fertilisation.

Stage 3: Monitoring of eggs

This stage is when your doctor monitors the development of the eggs in your ovaries before collecting them for fertilisation. Vaginal ultrasound scans and blood tests will be done to assess this.

Stage 4: Collection of eggs

Once the doctor confirms that  your eggs are mature and ready for collection, you would have to undergo a clinical procedure to retrieve your eggs from your ovaries.  The mature eggs are removed using an ultrasound probe and a thin needle which is inserted into your vagina. This surgical procedure usually takes about 20 minutes. After this process, mature eggs are placed in a nutritive liquid and incubated.   

Stage 5: Fertilisation

Fertilisation is when the collected egg and sperm samples are mixed and incubated. After a few days, embryos (fertilised eggs) may develop. 

Stage 6: Embryo transfer

The final stage of IVF involves placing the fertilised eggs into the woman’s uterus. The doctor will place the embryos in your uterus using various tools such as catheters and a syringe. After 2 weeks, couples are advised to take a pregnancy test to check whether they are pregnant. If the embryo implants in your uterus lining, this will then indicate a successful pregnancy.

Cost and Price of IVF Treatments

Although IVF has considerable success rates, it is the most expensive assisted reproductive treatment. However, it has been the most sought-out infertility treatment method by most couples due to its success rates, despite its high prices.

Benefits of IVF

Treatment for infertility with In-vitro Fertilisation

So, now that you know what IVF is and what happens in its process, is it worth it? Let’s find out.

  1. Improved chances of having a healthy baby

Did you know IVF procedures involve conducting tests like preimplantation genetic testing (PGT) on a fertilised embryo before transferring it to the uterus? These tests assess any abnormal number of chromosomes and risks of inherited genetic conditions like cystic fibrosis or Tay-Sachs Disease in embryos. So if you use IVF, the chances of your baby being healthy is higher.

  1. Better chances of conception

If natural reproductive methods haven’t helped you and your partner conceive, it’s maybe the right time to look into IVF treatments. With success rates ranging between 35%-55%, it increases a woman’s chances of conception due to it being conducted in a highly controlled process. Furthermore, IVF enhances the chances of a woman being pregnant beyond her 20s too.

  1. Lower risk of miscarriage

Since tests like PGT are conducted during IVF, they can identify the most genetically viable embryos. Miscarriages mainly occur due to chromosome abnormalities, so IVF’s capability to ensure that the best embryos are placed in a woman’s uterus reduces the possible risk of miscarriages caused by genetic and chromosomal abnormabilities. 

  1. More control over family planning

Advancements in modern science, such as IVF, are unquestionably great innovations. If you are a busy couple or feel that you aren’t ready for parenthood yet, IVF lets you decide when you want to conceive by cryopreserving your eggs or embryos  until you are ready for parenthood.

Risks of IVF Treatments

  1. Multiple births 

If more than one embryo is placed in your uterus, the risk of having multiple births increases. This could cause complications with early labour and the baby’s weight.

  1. Premature births and low birth weight 

Previous research proves that IVF slightly increases the chances of a baby being born early or with a low birth weight, which could be unhealthy for the baby.

       3. Ovarian hyperstimulation syndrome 

This occurs when certain hormones and medications are used to induce ovulation during IVF, and the ovaries become swollen and painful. Symptoms like abdominal pain, nausea, vomiting and bloating would occur.

       4. Miscarriage  

Miscarriage can be a very unpleasant experience. However, despite the advanced tests conducted in IVF, due to various issues in fertilisation, such as the possibility of chromosomal variation and more, even IVF has a similar risk of miscarriage – a percentage similar to women conceiving naturally. Therefore, a successful conception cannot be guaranteed entirely, even with this procedure.

Other risks include possible bleeding and damage to the bowel, bladder and blood vessels during the collection of eggs and an increased risk of cancer and ectopic pregnancy (when the embryo implants outside the uterus). It is vital to be educated about the benefits and risks of IVF to decide whether IVF is the right option for you.

From where can I get IVF treatment?

If you are interested in seeking IVF treatments, you must consult a gynaecologist who will provide you with the necessary advice and information. In addition, they will diagnose any medical conditions or issues that have prevented you from successfully conceiving before recommending this treatment option. 

You can consult a gynaecologist via oDoc to discuss comprehensively with them whether IVF is right for you. They will help you achieve your dream of becoming a parent and educate you on the best option for conception.

In-vitro Fertilisation treatments with oDoc

References

  1. In vitro fertilisation, Mayo Clinic
  2. In vitro fertilisation process, Midwest Reproductive (PA)
Shares
Post Views: 121

Similar Articles...

Channel a doctor in just three taps

දැන්ම oDoc ඩවුන්ලෝඩ් කරන්න

oDoc ඩවුන්ලෝඩ්

Back to oDoc Blog

Categories
Blog Article Women's Health

Menopause: The Great Ending of The Menstrual Cycle

Menopause: The Great Ending of The Menstrual Cycle

Shares
Post Views: 744

The menstrual cycle – the epitome of the reproductive cycle, which gives birth to life and plays a significant role in the transition from girlhood to womanhood, is considered nature’s phenomenon, gifted to women (minus the agonising PMS symptoms, of course). And after decades and decades of operating the same painful cycle every month, a woman’s menstrual cycle decides to retire into solitude in the mature years of her life.. (great news, right?!) 

But do you know what really happens in this ending stage of a woman’s menstrual cycle? 

This week’s blog unravels the grand (or rather, long-served) ending of this extraordinary cycle: ‘Menopause’. Keep reading as we explain each stage of menopause and how you can prepare for it.

What is menopause?

As the word suggests, menopause involves the permanent pause of a woman’s menstrual cycle. It is the period that indicates the end of a woman’s menstrual cycle, where usually, if a woman has gone 12 months without her menstrual period, she is said to be having her ‘menopause’.

When does menopause occur in a woman’s life?

It usually occurs between the ages 40 and 50.

The female sex hormones - partners in crime

Before we dive in deeper, it’s important to know the two main female sex hormones- oestrogen and progesterone. Oestrogen is responsible for the development of secondary sexual characteristics in a young woman and functions such as menstruation, ovulation and pregnancy. Similarly, progesterone also plays an equally significant role in the menstrual cycle, ovulation and pregnancy. They are indeed two hormones tirelessly working hand in hand in a woman’s body!

The stages of menopause

stages of menopause
  1. Perimenopause

This is the first stage that leads up to menopause. Perimenopause is the period in which a woman’s body makes the transition from having an active menstrual cycle to menopause (menopausal transition). Several changes in hormonal levels occur. In this stage, oestrogen levels begin to rise and fall unproportionately. Furthermore, menstrual cycles may either increase or decrease, causing irregular periods. Women may also have menstrual cycles despite ovaries not releasing an egg (ovulation). During this stage, it is possible for symptoms related to menopause, like hot flashes, vaginal dryness, etc., to be present.

  1. Menopause

Menopause occurs when the female body stops producing the hormones that cause menstrual cycles. These hormones include oestrogen, progesterone, luteinizing hormone and follicle-stimulating hormone. A woman would then not get her period for 12 months consecutively.

       3. Post-menopause

This is the final stage of menopause in which a woman hasn’t experienced her period for over 12 months. The body produces significantly fewer amounts of hormones (oestrogen and progesterone), and women will no longer experience a monthly period nor can get pregnant for the rest of their lives. During this stage, the symptoms of menopause may linger around; however, they are less intense.

Symptoms of perimenopause and menopause

  • Irregular periods

Due to hormonal changes in the perimenopause stage, the duration of time between periods may become longer or shorter. Also, period flows may range from light to heavy, while missing periods are common.

  • Hot flashes and sleep problems

A hot flash is the sudden feeling of warmth in the upper body. These intense feelings spread over the face, neck and chest areas and skin may redden, causing sweating as well. Often, hot flashes may happen at night, causing inconvenience during sleep.

  • Decreased fertility

During the menopausal period, a woman’s ovulation starts to become irregular. This decreases the ability to conceive. Although, it’s important to note that it’s still possible for a woman going through perimenopause to get pregnant, therefore if you are a woman suspecting that you are going through perimenopause and still have your periods regularly, it is advisable to use birth control until you haven’t got your period for more than 12 months.

  • Mood changes

A woman may undergo several mood swings, irritability and an increased risk of depression during the perimenopausal period.

  • Changes in sexual function/libido

As a woman’s testosterone and estrogen levels drop, it becomes more difficult for her to get aroused, and this causes issues with libido and sexual drive.

symptoms of menopause

Other symptoms

  • Loss of bone – Calcium deficiency in bones
  • Vaginal and bladder problems
  • Increased hair growth on areas such as the face, chest, neck

Not having it with menopause? Fret no more, we give you healthy tips to make this period in your life easier below!

Lifestyle changes for better management of menopause

managing menopause

Menopause is a natural process that all women experience once their reproductive cycles reach maturity, and it may be an uncomfortable experience for most women. However, here are some methods in which the symptoms of menopause can be controlled better to reduce its discomfort.

  1. Consume foods rich in vitamin D and calcium

Vitamin D and calcium have proved to improve bone health. As a woman undergoes menopause, hormonal changes result in the weakening of bones, increasing the risk of osteoporosis. Foods like yoghurt, milk, fish and eggs are good sources of these nutrients.

  1. Maintain a moderate/healthy weight

During the menopause period, hormonal changes, aging and lifestyle causes weight gain. This would increase the risk of cholesterol and diabetes.

  1. Exercise regularly

Exercise and work out sessions have been proven to improve sleep and mental health of menopausal women. Therefore, regular exercise may subside the sleep issues menopausal women undergo.

  1. Ensure a consistent intake of a protein-rich diet

Proteins help reduce muscle loss and increase overall body strength in women experiencing menopause.

  1. Consume foods abundant in phytoestrogens such as soya beans, tofu, flaxseeds

Phytoestrogens are a source of dietary oestrogen from naturally occurring plant compounds that have the same function as oestrogen in human bodies. Thus, phytoestrogens may play a vital role in hormonal balance during menopause and reduce symptoms like hot flashes.

When to see a doctor

It is advisable to meet with a gynaecologist if you experience

  • Vaginal bleeding after not having a period for 12 months
  • Recurring or chronic urinary tract infections (UTIs)
  • Bleeding after sex
  • Abdominal pain

These signs may indicate more serious underlying medical conditions that need to be diagnosed to begin early treatment. Every woman’s menopausal period is unique and different to one another. If you are experiencing difficulty managing your uncomfortable menopause symptoms, the SLMC-registered gynaecologists on oDoc will help you navigate them, providing improved health and well-being.

Sources

  1. Menopause – Symptoms and Causes, Mayo Clinic (2020)
  2. Perimenopause – Symptoms and Causes, Mayo Clinic (2021)
  3. 11 Natural Remedies for Menopause Relief, Healthline (2022)
  4. Menopause, The University of Utah (2022)
  5. Bleeding after menopause: Is it normal? Mayo Clinic (2020)
Shares
Post Views: 744

Similar Articles...

Channel a doctor in just three taps

දැන්ම oDoc ඩවුන්ලෝඩ් කරන්න

oDoc ඩවුන්ලෝඩ්

Back to oDoc Blog

Categories
Blog Article

Endometriosis

ගැබ් ගැනීම ප්රමාද කරවන එන්ඩොමෙට්රියෝසිස් තත්වය

Shares
Post Views: 1,709
සරලවම එන්ඩොමෙට්‍රියෝසිස් තත්වය යනු කුමක්ද?

 අපගේ ගර්භාෂයේ ඇති පටක මාස් පතා බිඳ වැටීම හේතුවෙන් ඔසප් චක්‍රය සිදු වන බව අප කවුරුත් දන්නා විද්‍යාත්මක සත්‍යයකි. එම බිඳවැටීමට ලක් වන පටක යෝනි මාර්ගය හරහා පිටව යයි.

එහෙත් ගර්භාෂය ඇතුළත බිත්තියේ පවතින පටක සිරුරේ වෙනත් ස්ථානයන් හි හටගත්තොත්?

එවිට එම පටක බිඳ වැටෙන විට ඒවා රුධිරය හරහා පිටව යෑමට මාර්ගයක් නොමැති වුව හොත් එම පටක මිශ්‍ර රුධිරය අපව රෝගී තත්වයට පත් කරයි. අපි එය එන්ඩොමෙට්‍රියෝසිස් රෝගී තත්වය ලෙස හඳුන්වමු.

බොහෝ විට එන්ඩොමෙට්‍රියෝසිස් රෝගී තත්වය ඩිම්බකෝෂ, පැලෝපීය නාල,ගර්භාෂයෙන් පිටත පෘෂඨයේ බඩවැල්, උදර කුහරය තුළ ඇති වෙනත් අවයව තුළ හට ගනියි. එසේම ඉතා කලාතුරකින් උදර කුහරයෙන් පිටත එන්ඩොමෙට්‍රියෝසිස් රෝගය මතු විය හැකි ය

 ශෝචනීය තත්වය නම් කාන්තාවන්ට සිය ජීවිත කාලය පුරාවටම මෙම රෝගී තත්වය පැවතිය හැකි වීම යි.එනම් ඊස්ට්‍රජන් හෝමෝනය ශරීරයේ නිපදවීමේ ක්‍රියාකාරීත්වය හේතුවෙන් මෙම එන්ඩොමෙට්‍රියෝසිස් රෝගය උත්සන්න වෙන අතර ඔසප් චක්‍රය නැවතී ඇති අයෙකු තුළ මෙම තත්වය නොපවතින බව වෛද්‍යය අදහස යි.

එසේනම් එන්ඩොමෙට්‍රියෝසිස් රෝගී තත්වය පවතින කාන්තාවන් තුළ පෙන්වන ලක්ෂණ මොනවාද?
  • දිගු කාලයක් තිස්සේ පවතින සුව නොවන උදර වේදනාව
  • ඔසප් වන විට සාමාන්‍යය වේදනාව ඉක්මවා පවතින අධික වේදනාව
  • ලිංගික සංසර්ගයේ දී සහ ඉන් පසුව කොන්දේ සහ උකුලේ ඇති වන වේදනාත්මක තත්වයන්
  • අක්‍රමවත් ඔසප් චක්‍රය
  • ශරීරයේ බර අඩු වීම
  • මලබද්ධය හෝ අතීසාරය
  • බඩ පිපුම හෝ ක්‍රමවත් අයුරින් මලපහ නොවීම
  • වැසිකිළි යාමේ දී මතු වන වේදනාව
  • මදසරුබව – දරු පිළිසිඳගැනීම් සිදු නොවීම

වැනි තත්වයන් මතු විය හැකි වුවත් යම් කාන්තාවකට ඉහත ලක්ෂණ කිසිවක් නොපෙන්වා වුව ද එන්ඩොමෙට්‍රියෝසිස් රෝග තත්වය පැවතිය හැකිය. එබැවින් මෙම රෝගී තත්වය මුල් අවධියේ හඳුනා නොගැනීම මඟින් කාන්තාවන්ව තරමක් අවධානම් තත්වයකට පත් කරයි.

මෙම එන්ඩොමෙට්‍රියෝසිස් රෝගී තත්වය පවතින කාන්තාවක්ගේ ශරීරයට සිදු වන්නේ කුමක්ද?
  • ගර්භාෂයේ බිත්ති මත හට ගන්නා පටක වෙනත් ස්ථානයක ඇති වීම හේතුවෙන් එහි ක්‍රියාවලිය ගර්භාෂය තුළ සිදු වූ ක්‍රියාවලියට සමානව සිදු වීම. එනම් නොකඩවා ඔසප් වීම සිදු වීම
  • උකුලේ පටකවලින් එහාට ගොස් ඩිම්බකෝෂ දක්වා වර්ධනය වීම
එන්ඩොමෙට්‍රියෝසිස් රෝගී තත්වය වැළඳීමට වැඩි අවධානමක් ඇත්තේ කාටද?
  • වැඩිවියට පැමිණි කාන්තාවන්ට
  • පරම්පරාවෙන් එන්ඩොමෙට්‍රියෝසිස් රෝගය පැමිණීම
  • ඔසප් චක්‍රය දින 28 ට අඩුවෙන් සිදු වන කාන්තාවන්ට
  • ඔසප් වීම දින හතක් පවතින කාන්තාවන්ට
  • වයස අවුරුදු 12 ට පෙර වැඩිවියට පත් වූ කාන්තාවන්ට
  • විවාහා වී වසරක් ගත වුව ද ( උපත් පාලන ක්‍රමයන්ගෙන් වැළකී වසරක කාලයක් සාමාන්‍යය ලිංගික කටයුතුවල නිරත වූ) ගැබ් ගැනීමක් නොතිබුණු කාන්තාවන්ට
  • ඔසප් රුධිරය ගලා යාම අවහිර වන සේ පිහිටා ඇති, ගර්භාෂයේ,ගැබ් ගෙලහි හෝ යෝනි මාර්ගයේ අසාමාන්‍යය හැඩය
එන්ඩොමෙට්‍රියෝසිස් තත්වය වලක්වා ගැනීමට කළ යුතු දේවල් මොනවාද?
  • අපගේ ශරීරයේ රසායනික තත්වයන්, පටක ස්වභාවයන්, ශරීර අවයවවල සංකූලතා බොහොමයක් ඇති වන්නේ අපගේ මානසික සමබරතාවය ගිලිහී ගිය විට ය. එබැවින් මූලික වශයෙන් ඔබ කාන්තාවක් නම් ඔබගේ මානසික සුවතාවය පිළිබඳව මනා අයුරින් සිතිය යුතු ය.
  • සමබර ආහාර වේල් ගැනීමට හැකි පමණ උත්සාහ කරන්න. ඔබගේ ගෙවත්තේ තිබෙන මැල්ලුම්, එළවළු වර්ග, පළතුරු හැකි පමණ ආහාරයට එකතු කර ගන්න. රසායනික තෙල් පොහොර අඩංගු ආහාරවලින් වැළකී සිටින්නට උත්සාහ කරන්න
  • හොඳින් ජලය පානය කරන්න
  • දිනකට විනාඩි තිහක් වත් සැහැල්ලු ව්‍යායාමවල නිරත වන්න
  • ප්‍රමාණවත් ලෙස නින්ද ලබා ගන්න
  • මානසික ආතතිය අවම කරන යෝගා ව්‍යායාම සහ භාවනා කිරීමට විනාඩි කිහිපයක් හෝ උත්සාහ කරන්න

 ඔබ හෝ ඔබගේ ආදරණීයයන් මෙවන් රෝග ලක්ෂණවලින් පෙළෙන බවට සලකුණු පවතී නම් ඉතාමත් පහසුවෙන් නිවසේ සිට oDoc ඇප් එක හරහා ප්‍රසව හා නාරි වෛද්‍යයවරයෙකු සමග සම්බන්ධ විය හැකි ය. ලෝකයේ ඕනෑම තැනක සිට ඕනෑම වේලාවක කතා කරන්න, අදම oDoc ඇප් එක ඩවුන්ලෝඩ් කර ගන්න

 ආශ්‍රිත කියවීම්

  • එන්ඩොමෙට්‍රියෝසිස්,org.au, sinhala, assets.jeanhailes.org.au
  • Endometriosis – එන්ඩොමෙට්‍රියෝසිස් රෝග තත්වය ගැන රුධිර සාකච්ඡාව, Dr.Chaminda Mathota, Youtube.
  • එන්ඩොමෙට්‍රියෝසිස් සහ මදසරු භාවය, හශිනි නිමන්තිකා, සුවහස්,wordpress.com
  • එන්ඩොමෙට්‍රියෝසිස් රෝග තත්වය ගැන ටිකක් දැනගනිමු, සුවසෙවන, සැප්තැම්බර්,2017,www.suwasewana.com
  • කාන්තාවන්ට අධිකව වද දෙන එන්ඩොමෙට්‍රියෝසිස්, 2019 අගෝස්තු 10, දේශය, www.deshaya.lk

 

Shares
Post Views: 1,709

Similar Articles...

Endometriosis

අප්‍රේල් 4, 2022

Endometriosis No woman looks forward to “that time of the month.” Dealing with nausea, stomach cramps, mood swings, back pains and fatigue, all whilst facing

Read More »

Channel a doctor in just three taps

දැන්ම oDoc ඩවුන්ලෝඩ් කරන්න

oDoc ඩවුන්ලෝඩ්

Back to oDoc Blog

Categories
Blog Article

පුංචි දුවගේ ඔසප් දවස

පුංචි දුවගේ ඔසප් දවස

Shares
Post Views: 5,424

ලාංකික සමාජය තුළ මල්වර වීම නැතහොත් වැඩි වියට පැමිණීම ඉතා උත්සවාකාරයෙන් සමරයි. එසේ වුවත් දෙමාපියන් විසින් මිත්‍යාවන් මත පදනම්ව දරුවන්ට වැරදි උපදෙස් ලබා දෙන අතර දරුවාගේ ඔසප් වීම පිළිබඳ යථාර්ථය අවබෝධ කිරීමක් සිදු කරන්නේ නැත.

සැබැවින්ම ඔසප් වීම යනු කුමක්ද?

( ඔසප් වීම සම්බන්ධ විද්‍යාත්මක තොරතුරු පිළිබඳ නැවත කියවීමට ඔබ උනන්දුවක් නොමැති නම් දෙවන කරුණ වෙත පිවිසෙන්න)

ඔසප් වීමක් කාන්තාවකට සිදු වීම ආරම්භ වන්නේ ශරීරයේ සිදු වන හෝර්මෝන වෙනස් වීම මත ය. සරලවම කාන්තාවකගේ ශරීරයේ ඊස්ට්‍රජන් සහ ප්‍රොජෙස්ටෙරෝන් හෝර්මෝන ක්‍රියා කාරීත්වයේ ආරම්භය ඔසප් වීම හරහා සිදු වන අතර එම හොර්මෝන මගින් ගර්භාෂයේ ශ්ලේශ්මල පටලය ගොඩ නැගීමට හේතු වෙයි. කුස තුළ වර්ධනය වීමට බීජයක් ( කලලයක්) නොමැති කම නිසා ගර්භාෂයේ ශ්ලේශ්මල පටලය කැඩීම නැතහොත් ගර්භාෂයේ බිත්ති බිඳී ලේ ගැලීම සිදු වෙයි. එම ක්‍රියාවලිය නැවත නැවතත් සිදු වීම මාසික ඔසප් වීම ලෙස හඳුන්වයි. එහි අරමුණ නම්, ස්ත්‍රීයකට දරුවෙකු දරාගෙන සිටීමට ගර්භාෂය සකස් කිරීමයි.

එසේම ගර්භාෂයේ ශ්ලේශ්මල පටලය ගොඩ නගන්නට හේතු වන ඊස්ට්‍රජන් සහ ප්‍රොජෙස්ටෙරෝන් හෝර්මෝන ඩිම්බකෝෂයකින් බිත්තරයක් පිට කිරීමට ද හේතු වෙයි. එනම් ඩිම්බකෝෂයකින් පිට කරන බිත්තරයක් පැලෝපීය නාලය ලෙස හඳුන්වන තුනී නලයක් හරහා ගර්භාෂය වෙත ගමන් කරයි.

එම බිත්තරය ශුක්‍රාණු සෛලයක් සමග සංසේචනය වී ඇත්නම් එය ගර්භාෂයේ බිත්තියට සම්බන්ධ වන අතර කාලයත් සමග එය ළදරුවෙක් බවට පත් වෙයි.

එසේම එම බිත්තරය සංසේචනය නොකළහොත් ගර්භාෂයේ ශ්ලේශ්මල පටලය කැඩී රුධිරය ගැලීම සිදු වන අතර එය ඔසප් වීම ලෙස හඳුන්වයි.

එබැවින් ඔසප් කාලය කාන්තාවකට ස්වර්ණමය කාලයකි. කාන්තාවකගේ සරු භාවය, නිරෝගී භාවය තීරණය කළ හැකි සලකුණක් වන්නේ ඔසප් චක්‍රයයි. එබැවින්  ඔසප් වීම යනු සෞභාග්‍යයේ සංකේතයකි.

 ගැහැණු දරුවෙක් වැඩිවියට පැමිණෙන්නේ කුමන වයස් සීමාවක දී ද?

 බොහෝ ගැහැණු දරුවන් වයස අවුරුදු 12 පමණ වන විට වැඩි වියට පැමිණුනත් ඇතැම් විට වයස අවුරුදු 8 ත් 14 ත් අතර වයස්වල දරුවන් වැඩි වියට පැමිණීම සිදු වෙයි. නමුත් එය  දරුවන්ගෙන් දරුවන්ට වෙනස් වන අතර ආවේණික ශරීර ක්‍රියාවලියක් පවතියි

ඔසප් වීම ආරම්භ වූ පසු ජීවිත කාලයේම නොනවත්වා පවතිනවාද?

 නැත. සාමාන්‍යයයෙන් ගැහැණු දරුවෙකු ගේ ඔසප් වීම ආරම්භ වී පලමු වසර කිහිපය තුළ එහි යම් අක්‍රමවත් බවක් දැකිය හැකිය. එනම් ඔසප් වීම නොකඩවා සිදු නොවීමයි. නමුත් පලමු ඔසප් වීමෙන් පසු වසර 2 – 3 පමණ යන විට ගැහැණු ළමයෙකුගේ ඔසප් වීම සති 4 – 5 වරක් සිදු වෙයි.

එසේම ඔසප් වීම සාමාන්‍යයයෙන් දින 5 ක් පමණ පවතින අතර ඇතැම් විට එම කාල සීමාව දිගු විය හැකිය.

ඔසප් වීම කොපමණ කාලයකට වරක් සිදු වෙයි ද?

 එය සාමාන්‍යයයෙන් සති 4 – 5 වරක් සිදු වුවත් ඇතැම් ගැහැණු දරුවන්ට මෙම තත්වය වැඩි – අඩු විය හැකිය.

දරුවෙක්ට කොපමණ ප්‍රමාණයක් රුධිරය පිට වෙයි ද?

රුධිරය පිටවීමේ ක්‍රියාවලිය දරුවාගෙන් දරුවාට වෙනස් වෙයි. කෙසේ වුව ද ඔසප් වන කාල සීමාව තුළ දරුවෙකු සිය පුද්ගලික පිරිසිදු භාවය පිළිබඳව සැලකිලිමත් විය යුතු ය. රුධිරය පිට වන ප්‍රමාණය මත දිනකට 3 -6 වතාවක් සිය සනීපාරක්ෂක තුවා මාරු කිරීමට කටයුතු කළ යුතු ය.

දරුවෙකු වැඩි වියට පත් වීමට ආසන්න වන විට් ශරීරයේ සිදු වන වෙනස්කම් මොනවාද ?

  • ශරීරය උසින් සහ බරින් වැඩිවීම
  • මුහුණේ කුරුලෑ ඇතිවීම
  • කිහිලි සහ ලිංගේන්ද්‍රය අවට රෝම වර්ධනය වීම
  • යෝනි ශ්‍රාව ඇතිවීම
  • පියයුරු වර්ධනය විශාල වීම
  • උකුළ පළල් වීම
  • කලවා මහත් වීම

 වැඩිවියට පැමිණි දරුවෙකුගේ ශරීර සෞඛ්‍යය පිළිබඳව දෙමාපියන් සැලකිලිමත් විය යුත්තේ කෙසේද ?

  • දරුවාට සමබර ආහාර වේලක් ලබා දිය යුතු ය

එනම්, ප්‍රෝටීන්, විටමින්, කැල්සියම් යනාදී විටමින් අඩංගු ආහාර වේලක් මෙන්ම විටමින් සී බහුල පලතුරු ආහාරයට එකතු කරගත යුතු ය. එසේම ,

  • හිරු එළිය මගින් ලැබෙන විටමින් D ප්‍රමාණය
  • වේලාවට නින්දට යාම
  • ප්‍රමාණවත් නින්දක් ලබා ගැනීමට කටයුතු කිරීම
  • ව්‍යායාමවල නිරත වීමට කටයුතු කිරීම කළ යුතු ය.

 දියණියක් මල්වර වීම සමග ඇය තුළ සිදු වන හෝමෝන වෙනස්කම්

වැඩිවියට පත් වීමට ආසන්න වන දරුවෙකු ගේ ශරීරය වෙනස් වීමට පටන් ගනියි. එම ක්‍රියාවලියට හේතු කාරක වන්නේ ශරීරයේ සිදු වන හෝමෝන ක්‍රියාවලිය වන අතර ඇතැම් විට එම තත්වය නිසා දරුවෙකු ලජ්ජාවට පවා ලක් විය හැකිය.

එසේම මෙම හෝමෝන බලපෑම් දරුවාගේ හැසිරීම්, සිතුම් පැතුම් පවා වෙනස් කළ හැකිය. එනම්,

  • දෙමාපියන් නුරුස්නා ස්වභාවය
  • ඉක්මණින් කේන්ති ගැනීම
  • ඉක්මණින් දුකට පත් වීම

 වැනි තත්වයන් ඇති විය හැකි අතර එබඳු අවස්ථාවක එම දරුවා පිළිබඳව පහත් කොට කතා කිරීමෙන් වැළකී සිටිය යුතු ය. ඇතැම් විට එම තත්වය පූර්ව ඔසප් සින්ඩ්‍රෝමය ( Premenstrual Syndrome ) ලක්ෂණයක් විය හැකිය. එනම්

  • මනෝභාවයන් වෙනස් වීම
  • කණස්සල්ල/ කෝපය
  • තෙහෙට්ටුව හෝ නිදා ගැනීමේ අපහසුතා
  • බඩ පිපුම හෝ බඩේ වේදනාව
  • පියයුරු මෘදු මොලොක් වීම
  • හිසරදය
  • හිසකෙස් තෙල් සහිත ස්වභාවයක් ගැනීම
  • ආහාර රුචිය වෙනස් වීම

මෙබඳු තත්වයක් බොහෝ අවස්ථාවන්හි දී ඔසප් වීමෙන් දින දෙක තුනකට පසුව පහව යන නමුත් එමගින් දෛනික කාර්යයන්ට බලපෑම් ඇති කරනවා නම් ඒ සඳහා නියමිත වෛද්‍යය ප්‍රතිකාර වෙත යොමු විය යුතු ය.

ඔසප් වීමත් සමග දියණියට අවබෝධ කළයුතු විශේෂ කරුණු

  • දරුවාට ඔසප් වීම පිළිබඳව අවබොධයක් ලබා දීම

දෙමාපියන් වශයෙන් පලමුවෙන්ම සිය දරුවන් සමග මිත්‍රශීලී සබඳතාවක් පවත්වාගෙන යා යුතු ය. එනම් ඔබේ ආධිපත්‍යයයට යටත් කර ගනිමින් දරුවා සිර කිරීමට ලක් නොකළ යුතු ය. දෙමාපියන් දරුවන්ට සමීප නොවුණු විට ඔවුන් යහළුවන්ට සමීප වන්නේ එබැවින් ය.

දරුවෙකු වැඩිවියට පත් වීමට ආසන්න වන විට එම දරුවාට ඔසප් වීම සහ ඔසප් චක්‍රය පිළිබඳ නිවැරදි අවබෝධයක් ලබා දිය යුතු ය.

ඇතැම් විට ඔවුන් නොදැනුවත්ව සිදු වන රුධිර  වහනය දරුවෙකු බියට පත් වීමට පවා හේතු විය හැකිය.

  • මාසික ඔසප් වීම සඳහා සූදානම් වීමට අවශ්‍යය කලමනා කට්ටලයක් සකස් කර දීම

 එනම්, දරුවෙකුට ඔසප් වීම සඳහා වැදගත් වන

  • අමතර සනීපාරක්ෂක තුවා කිහිපයක්
  • වැඩිපුර යට ඇඳුම්
  • සනීපාරක්ෂක තුවා ඉවත දැමීමට අවශ්‍යය කොළ කැබලි කිහිපයක්
  • වැඩිපුර ඇඳුමක් වැනි දේවල් වේ.

 එසේම පාසලේ හෝ පොදු ස්ථානයක දී ඔසප් වීම සිදු වුවහොත් එය ක්‍රමානුකූලව බැහැර කරන ආකාරය පිළිබඳව දරුවාට අවශ්‍යය දැනුම ලබා දිය යුතු ය.

දරුවෙකු වැඩි වියට පැමිණි හේතුවෙන් එම දරුවාව ඔබේ උණුසුමෙන් ඈත් නොකරන්න. සිය පියා මෙන් ම පිරිමි සහෝදරයන් සමග නිදහසේ දුව පැන ඇවිද සෙල්ලම් කිරීමට ඉඩ දෙන්න.  

ගැහැණු දරුවෙකු ඔසප් වීම ආරම්භ  වූ වහාම ගැබ් ගත හැකි ද?

  ඔවු. ගැහැණු දරුවෙකුට ඔසප් වීම ආරම්භ වූ වහාම ගැබ් ගත හැකිය. එයට හේතු වන්නේ ගැහැණු දරුවාගේ ශරීරයේ හෝමෝන දැනටමත් ක්‍රියාකාරීව පැවතීමයි. එම හෝමෝන සහ ඩිම්බ මෝචනය ගර්භාෂයේ බිත්ති ගොඩ නැගීමට හේතු වෙයි

ඔසප් වීම හේතුවෙන් ඇතිවන ශරීරයේ වේදනාවන් සාමාන්‍යයයි ද?

 සාමාන්‍යයයෙන් උදර වේදනාව , කොන්දේ වේදනාව ඇතිවීම ඔසප් වීමේදී ඇතිවන සාමාන්‍යය තත්වයකි. නමුත් යම් දරුවෙකුට එය අසාමාන්‍ය අන්දමේ වේදනාකාරී ස්වභාවයක් ගන්නේ නම් එය වෛද්‍යය ප්‍රතිකාර කෙරෙහි යොමු විය යුතු තත්වයකි.

ඔසප් වීම සම්බන්ධයෙන්  මතු විය හැකි ගැටලු මොනවාද ?

  • වයස අවුරුදු 15 න් අනතුරුවත් ඔසප් වීම සිදු නොවීම
  • ඔසප් චක්‍රය අක්‍රමවත් වීම
  • මාසයකට වාර කිහිපයක් ඔසප් වීම
  • ප්‍රමාණය ඉක්මවා සිදු වන රුධිර වහනය
  • සතියක් ඉක්මවා අධික ලෙස රුධිර වහනය ( ඔසප්) වීම
  • පූර්ව ඔසප් සින්ඩ්‍රෝමය ( PMS) මගින් එදිනෙදා කටයුතුවලට බාධා මතු වීම

 ඉතින් මෙබඳු අවස්ථාවක ලෝකයේ ඕනෑම තැනක සිට, පැය 24 පුරාවට oDoc ඇප් එක හරහා ප්‍රසව හා නාරි වෛද්‍යයවරයෙකු සමග සම්බන්ධ විය හැකිය.

ආශ්‍රිත කියවීම්

  • දියණියගේ මල්වරවීම ගැන ඇය දැනුවත් කර තබන්නේ මෙහෙමයි, theAsianparent, lk.theasianparent.com, Niloufer Perera
  • මල්වර දිනය මංගල්‍යයක් නොකරගෙන එහි අරුත පුංචි දියනියට කියා දෙන්න, theAsianparent, lk.theasianparent.com, Nisansala Liyanage
  • මල්වර වෙන වියේ වර්ධනය: මල්වර වෙන වියේ ඉන්න දියණියගේ වර්ධනය , theAsianparent, lk.theasianparent.com, Nadeesha Lakmini
  • දියණියන් සිටින අම්මලාට , ආරෝග්‍යය, archives. dinamina.lk, Dr.Thilak Dissanayake, Dinamina
Shares
Post Views: 5,424

Similar Articles...

Endometriosis

අප්‍රේල් 4, 2022

Endometriosis No woman looks forward to “that time of the month.” Dealing with nausea, stomach cramps, mood swings, back pains and fatigue, all whilst facing

Read More »

Channel a doctor in just three taps

දැන්ම oDoc ඩවුන්ලෝඩ් කරන්න

oDoc ඩවුන්ලෝඩ්

Back to oDoc Blog

Categories
Blog Article

අනාරක්ෂිත ලිංගික සබඳතා මගින් බෝ වන රෝග ලක්ෂණ

Sexually Transmitted Infections and Diseases

අනාරක්ෂිත ලිංගික සබඳතා මගින් බෝ වන රෝග ලක්ෂණ

Shares
Post Views: 4,483

ලිංගිකව සම්ප්‍රේෂණයවන ආසාදනයන් (Sexual Transmitted Infection ) හි ප්‍රතිඵලය වන්නේ ලිංගිකව සම්ප්‍රේෂණයවන ‍රෝගයන්ට( Sexual Transmited Diseases ) මුහුණ දීමට සිදු වීමයි.

ලෝකයේ පවතින ලිංගිකව බෝ වන රෝග අතරින් ඉතා බහුල තත්වයන් ලෙස,

  • ක්ලැමීඩියා – ( Chlamydia )
  • මානව පැපිලෝමා වෛරසය – HPV
  • උපදංශය – Syphilis
  • මානව ප්‍රතිශක්තිකරණ ඌණතා වෛරසය – HIV
  • ගොනෝරියා නොහොත් සුදු බිංදුම – Gonorrhoea
  • ලිංගික උකුණන් – Public Lice
  • ට්‍රයිකොමෝනියාසිස් – Trichomoniasis
  • හර්පීස් – Genital Herpes
  • ලිංගික ඉන්නන් – Genital Warts

     දැක්විය හැකිය

ක්ලැමීඩියා – Chlamydia

 ක්ලැමීඩියා ආසාදිතයෙකුගෙන් තවත් පුද්ගලයෙකුට එය අසාදනය වන්නේ ශිෂ්ණය, යෝනිමාර්ගය, මුඛය හෝ ගුදය සම්බන්ධ කරගෙන සිදු කරන ලිංගික සබඳතා මතයි.

මේ අනුව මෙම රෝගය ව්‍යාප්ත වීමට ප්‍රධාන හේතුව වන්නේ අනාරක්ෂිත ලිංගික සබඳතායි. මෙයට අමතරව

  • කොන්ඩම් නොකඩවා භාවිත නොකිරීම
  • එක් ලිංගික සහකරුවෙකුගෙන් තවත් ලිංගික සහකරුවන් විශාල ප්‍රමාණයකට මාරු වීම  වැනි හේතු මතයි

ක්ලැමීඩියා ‍රෝගයේ පවතින අවධානම් තත්වය නම්, රෝගය මූලිකවම හඳුනාගෙන කඩිනම් ප්‍රතිකාර නොකළහොත් එවන් රෝගියෙකුට පහසුවෙන් HIV ( මානව ප්‍රතිශක්තිකරණ ඌණතා වෛරසය ) වැළඳීමේ අවධානම පවා ඇති කිරීමයි.

  • මුත්‍රා කිරීමේ දී දැවිල්ල ඇති වීම
  • දුර්ගන්ධයෙන් යුතු ශ්‍රාවයන් මුත්‍රා මාර්ගයෙන් පිට වීම
  • අසාමාන්‍යය තුවාල හෝ කැසීම
  • අසාදිත ලිංගික ප්‍රදේශය ඉදිමීම

මෙහි මූලික ලක්ෂණ ලෙස හැඳින්විය හැකිය.

 

සිෆිලිස් – උපදංශය – Syphilis

මෙම උපදංශය නමැති රෝගය ස්පිරොචෙට් ( Spirochaete) නමැති බැක්ටීරියා විශේෂය මගින් ඇති වෙයි. මෙම රෝගී තත්වය ලිංගික සබඳතා හැරුණු කොට,

  • රුධිර පාරවිලයනය හරහා ( පිටතින් රුධිරය ලබා ගැනීම)
  • දරු ප්‍රසූතියේ දී මවගෙන් දරුවාට බෝ වීම

පදනම් කරගෙන ඇති විය හැකිය.

උපදංශය ප්‍රධාන වශයෙන් කොටස් දෙකකි.

  • පෙර උපදංශමය තත්වය – Early Syphilis
  • පසු උපදංශමය තත්වය – Late Syphilis

මෙහිදී පසු උපදංශමය තත්වය යනු විදුරුමස්, ස්නායු සහ හෘද වාහිනී මගින් දක්වන තත්වයකි. මෙම උපදංශය නැමැති රෝගයේ සුවිශේෂ ලක්ෂණය නම් දුර්වල මෙන්ම ඉතා අඩු සනීපාරක්ෂක තත්වයක් යටතේ ජීවත් වන ප්‍රජාවන් තුළ ලිංගික නොවන සබඳතා මගින් ද සම්ප්‍රේෂණය වීමයි.  පෙර සදහන් කළා මෙන් රුධිර පාරවිලයනය ද මෙයට හේතු වෙයි.

නිදසුනක් ලෙස, දින පහලවකට පසුවත් එන්නත් කරන් ලද ස්ථානය තුළ තුවාලයක් දිස් වෙයි.සති හයකට හෝ අටකට පසුව දෙවන අවදිය ඇති වන අතර මෙමගින් ශරීරයේ ඕනෑම ඉන්ද්‍රියකට බලපෑම් ඇති විය හැකිය. එමෙන් ම තෙවන උපදංශමය අවදිය වසර ගණනාවකට පසුව සම, අස්ථි සහ හෘද වාහිණීවලට බලපෑම් කරයි.

ගර්භණී කාන්තාවකට උපදංශය ආසාදනය වුවහොත් එම දරුවා මරණය පත් වීමට පවා ඉඩ ඇත. මෙහි රෝග ලක්ෂණ ලෙස,

  • ඉකිලි ප්‍රදේශය ආශ්‍රිතව වසා ගැටිති ඉදීමීම
  • ලිංගේන්ද්‍රය තුළ හෝ ඒ අශ්‍රිතව අවට වේදනාවෙන් තොර තුවාල දැකිය හැකි වීම
ලිංගික උකුණන් – Public Lice

මෙම වැඩුණු උකුණෙකු ප්‍රමාණයෙන් මිලිමීටර 1.1 ත් 1.8 ත් ප්‍රමාණයෙන් යුතු වෙයි. ඇතැම් විට ලිංගික ප්‍රදේශවල රෝමවලට අමතරව ඇහි බැමි, රැවුල, පපු ප්‍රදේශයේ රෝම, කිහිලි ආශ්‍රිත රෝමවල මෙම උකුණන් ආසාදනය වෙයි.

ප්‍රධාන වශයෙන්ම මෙහි බෝ වීම සිදු වන්නේ ලිංගික සබඳතා හරහාය.

විශේෂත්වය නම් ඔබ කොන්ඩම් භාවිත කළත් මෙම උකුණන් බෝ වීම වැළැක්වීමට නොහැකි වීමයි

 ලිංගික උකුණන් බෝ වන ආකාර වශයෙන්,

  • උකුණන් අසාදනය වූ පුද්ගලයන් වැළඳ ගැනීම
  • ඇතැම් විට අසාදිත පුද්ගලයෙකුගේ ඇඳ ඇතිරිලි පරිහරණය කිරීම මගින්

අසාදනය විය හැකිය. මෙයට අමතරව ඔබට මෙවන් තත්වයක් ඇති වූ විට

  • කැසීම – මෙම තත්වය වඩාත්ම පොදු ලක්ෂණයක් වන අතර රාත්‍රියේ දී මෙම ලක්ෂණය උග්‍ර අතට හැරෙයි
  • කැසීමෙන් අනතුරුව ඔබගේ යට ඇඳුම්වල තැවරී ඇති කළු කුඩු විශේෂයක් දක්නට ලැබීම
  • ඔබගේ කලවා හෝ යටි බඩ වැනි ( උකුණන් දෂ්ඨ කිරීමෙන් අනතුරුව ඇති වන නිල් පැහැති ලප හෝ කුඩා ලේ පැල්ලම් )
ට්‍රයිකොමෝනියාසිස් – Trichomoniasis

මෙම ලිංගිකව සම්ප්‍රේෂණය වන රෝගය කාර්මික රටවල මිනිසුන් අතර සුලභව පවතියි.

මෙම වෛරසය ආසාදනය වන්නේ  පුරුෂයන්ගේ මුත්‍රා මාර්ගය සහ පුරස්ථි ග්‍රන්ථය ඇසුරු කරගෙන සහ ස්ත්‍රීන්ගේ මුත්‍රා මාර්ගයේ පහල කොටස ඇසුරු කරගෙනයි.

මෙම වෛරසය ද ප්‍රධාන වශයෙන් ලිංගික සබඳතා හරහා ව්‍යාප්ත වෙයි.

  • යෝනි මාර්ගයෙන් ශ්‍රාවයක් පිට වීම
  • ගැබ් ගෙළ තුවාල
  • උදර වේදනාව මෙහි ප්‍රධාන ලක්ෂණයි

නමුත් පිරිමි පාර්ශවය තුළ මෙම රෝග ලක්ෂණ පෙන්වන්නේ සුළුවෙන් ය.

 

ඔබට ට්‍රයිකොමෝනියාසිස් ආසාදනය වී ඇත්නම් ඔබට HIV වෛරසය ශරීරයට ඇතුළු වීමට වැඩි ඉඩක් ඇත.මෙම වෛරස තත්වය කාන්තාවන් අතර බහුල රෝගී තත්වයකි. එහි රෝග ලක්ෂණ ලෙස,

  • යෝනි මාර්ගයෙන් කොළ, කහ හෝ අළු පැහැති ශ්‍රාවයක් පිට වීම
  • යෝනි මාර්ගයෙන් ගලන ශ්‍රාවයන්ගේ දුර්ගන්ධය
  • ලිංගික සබඳතා පවත්වන අතරතුර ඇති වන වේදනාව
  • මුත්‍රා කිරීමේදී මතු වන වේදනාව

එසේම පිරිමින්ට මතු වන රෝග ලක්ෂණ ලෙස,

  • ලිංගික අවයව අවට කැසීම
  • මුත්‍රා කිරීමේදී ශ්‍රාවයක් පිට වීම
  • මුත්‍රා කිරීමේදී වේදනාවක් මතු වීම

 මෙම ආසාදිත තත්වය වසර ගණනාවක් වුව ද ඔබගේ ශරීරයේ පැවතිය හැකිය.

ගොනෝරියා – Gonorrhea

සුදු බිංදුම ලෙස හඳුන්වන මෙම රෝගය Neisseria Gonorrhea බැක්ටීරියාව ආසාදනය වීම නිසා ඇති වන ලිංගික සම්ප්‍රේෂණ රෝගයකි.

මෙම බැක්ටීරියාව මගින් ගැබ් ගෙල, ගර්භාෂය සහ පැලෝපීය නාල මෙන් ම කාන්තාවන් සහ පිරිමින්ගේ මුත්‍රා මාර්ගය ආසාදනය කරයි.

එසේම මුඛය, ගුදය, උගුර සහ ඇස ආශ්‍රිත ශ්ලේශ්මල පටලවලට මෙය ආසාදනය වෙයි

 එය ලිංගික ප්‍රදේශයෙන් පිටත, උගුරේ සහ ගුද මාර්ගයේ අසාදනය වන වෛරසයකි

 ගොනෝරියා ආසාදනය වීම මවගෙන් දරුවාට ඇති වන  අතර දරුවන් බිහි කිරීමට සිටින මවු වරුන් අවධානය යොමු කළ යුතු තත්වයකි.මන්ද කුඩා දරුවාගේ සෞඛ්‍යයට ඉන් හානි කරයි.

 

එසේම ගොනෝරියා ආසාදිත රෝගීන්ට HIV ආසාදනය වීම පස් ගුණයකින් වැඩි වෙයි.එසේම එම වෛරසය මගින් කාන්තාවන් වඳ භාවයට ද පත් විය හැකිය. මෙම ගොනෝරියා තත්වය හේතුවෙන්,

  • යටි බඩ ආශ්‍රිත වේදනාව
  • දරුවන් අන්ධ භාවයට පත් වීම් – Conjunctivitis
  • දරුවන් ගබ්සා වීම

සිදු වෙයි.

මෙම ලිංගික රෝගයේ ලක්ෂණ ලෙස,

  • ලිංගික ප්‍රදේශයෙන් සැරවා වැනි දියරයක් ගැලීම
  • ලිංගික ප්‍රදේශයේ අසාමාන්‍යය වෙනස් වීම්
  • ලිංගික සබඳතා පැවැත්වීමේ දී මතු වන වේදනාව
  • මුත්‍රා කිරීමේදී එන දැවිල්ල
  • ශිෂ්ණය ඍඡු වන අවස්ථාවල දී සුදු සහ කහ පැහැයට හුරු ශ්‍රාවයක් පිට වීම ( යට ඇඳුම්වල දැකිය හැකි වීම)
  • වෘෂණකෝෂවල ඉදිමීම සහ වේදනාව

 දැක්විය හැකිය

හර්පීස් – Herpes

හර්පීස් ‍යනු ලිංගිකව සම්ප්‍රේෂණයවන පොදු රෝග තත්වයකි. මෙම හර්පීස් තත්වය ප්‍රධාන ආකාර දෙකක් ඔස්සේ දැකිය හැකිය.

  1. ලිංගික හර්පීස් – Genital Herpes
  2. මුඛ හර්පීස් – Oral Herpes

මෙම මුඛ හර්පීස් තත්වය කෙල  මාර්ගයෙන්  බෝ විය හැකිය. එමෙන් ම ලිංගික හර්පීස් තත්වය යෝනි මාර්ගයෙන්, ගුද මාර්ගයෙන් හෝ මුඛ සංසර්ගයේ යෙදීම හේතුවෙන් වැළඳිය හැකිය.

හර්පීස් තුවාල බොහෝ විට ලිංගික අවයව, ගුද මාර්ගයේ හෝ මුඛය අවට එකක් හෝ කිහිපයක් ලෙස දිස් වෙයි.හර්පීස් රෝග ලක්ෂණ ලෙස,

  • ලිංගික ප්‍රදේශවල තුවාල ඇති වීම
  • මුත්‍රා කරන විට දැවිල්ලක් ඇතිවීම දැක්විය හැකිය.
මානව පැපිලෝමා වෛරසය – HPV

මානව පැපිලෝමා වෛරසය ලිංගාශ්‍රිතව සම්ප්‍රේෂණයවන ‍රෝග අතරින් වඩාත් බහුලතම වෛරසස් තත්වයකි.එම වෛරසය ද අනෙක් ඒවා මෙන් ලිංගික සබඳතා සහ මුඛ සංසර්ගය හරහා ශරීරගත වෙයි. නමුත් පොදුවේ ගත් විට යෝනි මාර්ගය සහ ගුද මාර්ගය ආශ්‍රිතව වන සබඳතා නිසා මෙම බෝවීම සිදු වෙයි.

මෙම මානව පැපිලෝමා වෛරසය ආසාදනය වූ අයෙක් සමග ලිංගිකව එක් වීමෙන් වසර ගණනාවකට පසුව ද රොග ලක්ෂණ මතු වෙයි.වෙයි.එසේම ලිංගික ඉන්නන් සහ ගැබ් ගෙල පිළිකා වැනි ගැටළු ඇති විය හැකිය.

මෙම මානව පැපිලෝමා වෛරසයෙන් ආරක්ෂා වීමට වයස අවුරුදු 11 දී හෝ 12 දී   එන්නත් කිරීම ආරම්භ කළ හැකිය. එසේම මෙම එන්නත් වයස අවුරුදු 26 දක්වා සෑම කෙනෙක්ටම එන්නත් කළ හැකිය.

මේ පිළිබඳ අපි නිකුත් කර ඇතිව ගැබ්ගෙල පිළිකා ලිපිය කියවීමෙන් මෙම මානව පැපිලෝමා වෛරසය පිළිබඳව වැඩිදුර තොරතුරු ලබා ගත හැකිය.

ලිංගික ඉන්නන් – Genital Warts

මෙම ලිංගික ඉන්නන් ඇතිවීම මානව පැපිලෝමා වෛරසයේ අතුරු ප්‍රතිඵලයකි. මෙම තත්වය පිරිමි සහ ගැහැනු දෙපාර්ශවයේම අතර පවතින අතර මෙහි ආසාදනය වීම් උග්‍ර ලෙස පවතින්නේ කාන්තා පාර්ශවය අතරයි. ලිංගික ඉන්නන් තත්වය සුව කළ හැකි වුවත් සුව කරන අතර වාරයේ දී පවා ලිංගික ඉන්නන් තත්වය මතු විය හැකිය

ලිංගික ඉන්නන් යනු ලිංගික අවයව මත ඇති වන මෘදු වර්ධකයකි. මෙම තත්වය නිසා අසාමාන්‍යය වේදනාව මෙන් ම අසාමාන්‍යය කැසීම ඇති විය හැකිය. මානව පැපිලෝමා වෛරසය ආසාදනය හේතුවෙන් මෙම තත්වය ගැබ්ගෙල පිලිකා තත්වයක් පවා ඇති කළ හැකිය.

මෙම ඉන්නන් විශේෂය වර්ධනය වන්නේ මුඛ, ගුද, සහ යෝනි මාර්ගය ආශ්‍රිත ලිංගික ක්‍රියාවන් සිදු කිරීම මගින් ය.

ලිංගික ඉන්නන් මිනිස් ඇසට නොපෙනෙන අතර සමේ වර්ණය මෙන් තරමක් තද පැහැයක් ගනියි. එහි වර්ධනයේ මුදුන වට්ටක්කා ගෙඩියකට සමාන විය හැකි අතර ස්පර්ශ කර බලන විට තරමක් සිනිඳු ගැටිති ස්වභාවයක් දැනෙයි. ඔවුන් ඉන්නන් පොකුරක් ලෙසින් වර්ධනය විය හැකි ය.

පිරිමි පාර්ශවය අතර නම් ලිංගික ඉන්නන් ඇති වන්නේ,

  • ශිෂ්ණය
  • වෘෂණ කෝෂ
  • ඉඟටිය
  • කලවා
  • ගුදය හෝ ඒ අශ්‍රිතවයි

කාන්තාවන්ට නම් යෝනි මාර්ගය ආශ්‍රිතව හෝ ගුදය ඇතුළත, ඇතැම් විට ගැබ්ගෙල මත ද ආසාදනය විය හැකිය.

යම් පුද්ගලයෙකුට ලිංගික ඉන්නන් පවතින බවට ලක්ෂණ ලෙස,

  • ලිංගික ප්‍රදේශය කැසීම
  • ලේ ගැලීම
  • වේදනාකාරී දැවිල්ලක් ඇතිවීම සිදු වෙයි

එසේම යම් අයෙකු

  • දුම්පානයට ඇබ්බැහි වීම
  • දුර්වල ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතියක් තිබීම
  • කුඩා කාලයේ දී සිදු වූ අතවරයන්

පවා හේතු විය හැකිය.

කාන්තාවන්ට මෙම ඉන්නන් පරීක්ෂා කිරීම පැප් පරීක්ෂාව හරහා සිදු කළ හැකිය.

 

HIV – මානව ප්‍රතිශක්තිකරණ ඌණතා වෛරසය

HIV යනු, මානව ප්‍රතිශක්තිකරණ ඌණතා වෛරසයයි. එනම් මෙම ලිංගික සම්ප්‍රේෂණ වෛරසය මානව ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතියට පහර දෙන වෛරසයකි.මෙම HIV වෛරසය සඳහා ප්‍රතිකාර නොකළහොත් එය AIDS ( ප්‍රතිශක්තිකරණ ඌණතා සින්ඩ්‍රෝමය ඇති විය හැකිය.

මෙම HIV වෛරසය ආසාදනය වන ආකාර පිළිබඳ නිවැරදි අවබෝධයකින් කටයුතු කළ හොත් එය වලක්වා ගත හැකිය.

HIV ආසාදිත ලක්ෂණ

ඇතැම් පුද්ගලයන්ට ආසාදනය වී සති 2 සිට සති 4 දක්වා කාලය තුළ උණ වැනි රෝග ලක්ෂණ පවතියි.මෙම රෝග ලක්ෂණ දින කිහිපයක් හෝ සති කිහිපයක් පැවතිය හැකිය.

  • උණ
  • දැවිල්ල
  • දද
  • ශරීරයේ සම මතුපිට වේදනාව
  • උගුරේ ආසාදනය
  • රාත්‍රියේ දහදිය දැමීම
  • තෙහෙට්ටුව
  • ඉදිමුණු වසා ගැටිති
  • උගුරේ ආසාදන

HIV වෛරසය ආසාදනය වීම ආකාර කිහිපයකට සිදු වෙයි

  • ආසාදිත මවක් දරුවෙකු ප්‍රසූත් කළ විට එම දරුවාට
  • අනාරක්ෂිත ලිංගික සබඳතා
  • රුධිර පාරවිලයනය
  • මත්ද්‍රව්‍යය භාවිතය
  • පච්ච කෙටීම

බොහෝ විට අවුරුදු 8 ත් 10 ත් වන තුරු රෝග ලක්ෂණ මතු නොවේ. එම රෝග ලක්ෂණ ලෙස

  • කෙටි කාලෙක දී ශරීරයේ බර අඩු වීම
  • දිගු කාලීන පාචනය
  • මාසෙකට වැඩි කාලයක් පවතින උණ
  • ක්ෂය රෝගය
  • නිවුමෝනියාව
  • බෙල්ලේ සහ කිහිලි යට වසා ගැටිති ඉදිමීම
  • මුඛ ආසාදන
  • ආහාර අරුචිය

දැකිය හැකිය.

මෙම වෛරසය

  • පිරිමියෙකුගේ ශුක්‍ර තරලවල
  • කාන්තාවන්ගේ ගැබ් ගෙල ආශ්‍රිතව
  • යෝනි ශ්‍රාවවල
  • මවුකිරිවල පවතියි

නමුත් සිප ගැනීම, අතට අත දීම, කිවිසුම් යාමේදී පිට වන කෙල, එකම වැසිකිළිය භාවිතය මගින් මෙම වෛරසය ආසාදනය නොවෙයි.

මෙවන් තත්වයන් වලක්වා ගැනීමට කල් තියා ඔබට ආරක්ෂාකාරී විය හැකිය.

  • රබර් කොන්ඩම් භාවිතය
  • ලිංගික සබඳතා එක් සහකරුවෙකුට පමණක් සීමා කිරීම
  • ලිංගාශ්‍රිත රෝග පවතින විට නිසි ප්‍රතිකාර ලබා ගැනීම

යන ආරක්ෂක උපක්‍රම අනුගමනය කළ හැකිය.

මෙවන් තත්වයකට මුහුණ දුන් පුද්ගලයා විශාල පීඩනයකට පත් වෙයි. එය කායික මෙන්ම මානසික පීඩනයකි. වෛද්‍යවරයෙකු හමු වී රෝගය පරීක්ෂා කර ගැනීමට යාමට සිදු වීම නිසා බොහෝ අවස්ථාවන්වල එම රෝගය සඟවා ගනිමින් ජීවත් වීමට ආසාදිත පුද්ගලයන් කටයුතු කරයි.

යම් අවස්ථාවක ඔබත් මෙවන් තත්වයකට මුහුණ දෙන්නේ නම්, oDoc අපගේ ලිංගාශ්‍රිත රෝග විශේෂඥ වෛද්‍යයවරයෙකු මගින් නිවසේ සිටම, රහසිගතව පරීක්ෂා කර ගැනීමේ හැකියාව පැය විසි හතර පුරාවටම ඔබ වෙනුවෙන් ලබා දෙනු ඇත.

ODoc අපි ඔබ සමග නිරන්තරයෙන්

ආශ්‍රිත ග්‍රන්ථ 

  1. National STD/AIDS Control Programme – Sri Lanka
  2. National Health Service ( NHS ) – England
  3. Sexually Transmited Diseases & Infections ( STD & STIs ), Cleveland Clinic, Ohio, my.clevelandclinic.org
  4. Center for Disease Control and Prevention ( CDC ), USA.gov
  5. STD Information, Multi – drug resistant gonorrhea, WHO
  6. Pan American Health Organization, PAHO, USA
  7. Global Information and Education on HIV and AIDS, avert.org
  8. Sexually Transmited Infections ( STIs ), WHO
Shares
Post Views: 4,483

Similar Articles...

Endometriosis

අප්‍රේල් 4, 2022

Endometriosis No woman looks forward to “that time of the month.” Dealing with nausea, stomach cramps, mood swings, back pains and fatigue, all whilst facing

Read More »

Channel a doctor in just three taps

දැන්ම oDoc ඩවුන්ලෝඩ් කරන්න

oDoc ඩවුන්ලෝඩ්

Back to oDoc Blog